De eerste maand van het 2019 zit er grotendeels op. Vele goede voornemens zijn niet verder gekomen dan intenties. Volgend jaar beter! Dit geldt zeker niet voor ons ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Door een wetswijziging zal het vanaf 3 februari 2019 mogelijk zijn om levenloos geboren kinderen op te nemen op de persoonslijst van hun ouders. Wetswijziging in Nederland is een langdurig proces, ook als het gaat om een ‘kleine’ zaak. Er zitten veel meer haken en ogen aan dan de media zich realiseren als er weer eens sprake is van ‘een grote misstand waarbij de bureaucratie wederom faalt tot een oplossing te komen.’ Ik kijk terug in vogelvlucht.

Sinds enige jaren is het mogelijk dat burgers digitaal hun persoonsgegevens in de BRP kunnen inzien. Gratis, via MijnOverheid.nl. Dus ook een opgave van hun kids. Maar de doodgeboren kinderen staan daar niet bij. Voor wie het systeem van de bevolkingsregistratie kent is dat volkomen logisch. Immers, de BRP is er in de eerste plaats voor onze (semi)overheden die deze gegevens nodig hebben om hun vele taken te kunnen doen waarbij burgers zijn betrokken. Dus ook burgers die zijn overleden. Maar niet de burgers die nooit ter aarde hebben geleefd. Voor hen zijn er geen rechten of plichten. Nu klinkt dit functioneel en zakelijk en weinig empathisch. Het houdt geen rekening met het verdriet bij de ouders en ander familieleden. Het is dan ook niet zo vreemd dat de politici door de knieën gingen toen een Amsterdamse columniste een petitie begon. Zeker niet toen de Amsterdamse ombudsman dit ging steunen. In de publiciteit werd veel onzin geschreven: alsof levenloos geboren kinderen in het geheel niet door de overheid werden geregistreerd. Schande! Het verschil tussen burgerlijke stand en BRP is kennelijk te moeilijk voor de media en politici. Dus de machines om wet- en regelgeving aan te passen werden in werking gezet. Niet alleen bij BZK, maar ook bij Justitie en Veiligheid.

Er was sprake van een tweetrapsraket. Eerst werd ‘akte levenloos geboren kind’ geüpdatet en is vanaf 1 juli 2017 ‘akte van geboorte (levenloos)’. De volgende fase duurde langer, wijziging van de Wet BRP. Dat heeft vele voeten in de aarde, Logisch Ontwerp, afstemming met andere grootgebruikers/partners van het systeem en softwareleveranciers.

Eind goed al goed. Vanaf 3 februari 2019 is de operatie voltooid en kunnen ouders een volledig digitaal plaatje van hun gezin zien op hun pc of andere devices. De voorlichting draait op volle toeren: Klantendag, Nieuwsbrief, ‘QenA’s ‘. Er zullen natuurlijk nog wel enkele probleempjes blijken bij de uitvoering. Hoe te handelen als een kind levenloos in het buitenland is geboren toen nog geen van de ouders was opgenomen in het bevolkingsregister/GBA/BRP? En als de wetgeving in het buitenland geen enkele vorm registratie van doodgeborenen kent?

Uiteindelijk zal de rechter het laatste woord krijgen. Maar zo ver is het nu nog lang niet. Ik wens u alsnog een goed praktijkjaar, met alleen maar tevreden klanten. Want voor hen doen we het toch allemaal?

Mocht u vragen hebben over de uitvoeringspraktijk neem dan gerust contact met ons op.

Burger- en Publiekszaken BV Johan van den Broek        Tekst: mr. H. Tomson